Kasiyer olmak için kaç yaşında olmak gerekir ?

Kasiyer Olmak İçin Kaç Yaşında Olmak Gerekir? Gerçekten Bu Kadar Basit mi?

Hazır olun, çünkü bu yazı sizi rahatsız edebilir. “Kasiyerlik basit iştir” klişesini kafanıza kazımışsanız, burada o fikirle vedalaşacaksınız. Yaş meselesi sadece bir sayı değil, bu mesleğin ardındaki çarpık iş gücü düzeninin aynasıdır.

“18 Olmadan Kasaya Geçemezsin” Söylemi: Gerçek mi, Bahane mi?

Çoğu ülkede — Türkiye dahil — kasiyer olmak için genellikle en az 18 yaşında olmak gerektiği söylenir. Gerekçe mi? Yasal sorumluluk, iş sözleşmesi imzalama hakkı, vergi ve sosyal güvenlik işlemleri… Ama bir durun. Bu kurallar gerçekten çalışanı korumak için mi var, yoksa işverenin yükümlülüklerini azaltmanın kibar bir yolu mu?

Birçok perakende zinciri, 16-17 yaşındaki gençleri stajyer, yarı zamanlı eleman veya geçici yardımcı gibi adlarla çalıştırıyor. Üstelik, bu gençler çoğu zaman aynı işi yapmalarına rağmen daha düşük ücret alıyor. Yani mesele “yaş” değil, sistemin ucuz iş gücü açlığı.

Kasiyerlik Sadece “Para Üstü Vermek” midir?

Kasiyerlik mesleği, dışarıdan bakıldığında kolay görünebilir. Evet, temelinde müşteriyle ilgilenmek, ürünleri okutmak, para alışverişi yapmak var. Ama işin görünmeyen kısmı çok daha derin: yoğun stres, müşteri baskısı, saatlerce ayakta durma, hata yapma korkusu, hedef baskısı…

Şimdi soralım: 16 yaşında bir genç bu yükü taşımaya hazır mı? Belki evet. Peki sistem bu gence hakkını verecek mi? Muhtemelen hayır. Burada mesele yaş değil; mesele, işin değersizleştirilmesi.

“Kasiyerlik Gençler İçin İyi Başlangıçtır” Sözüne Kanmayın

Sıkça duyduğumuz bir başka cümle: “Kasiyerlik gençler için harika bir ilk iş.” Elbette, deneyim kazanmak açısından önemli olabilir. Ama neden gençlerin ilk iş deneyimi hep en düşük ücretli, en yoğun, en stresli pozisyonlarda oluyor?

Bu sorunun cevabı rahatsız edici: Çünkü iş piyasası gençleri “ucuz ve kolay yönetilebilir” olarak görüyor. Kasiyerlik, bu algının en somut yansıması. 18 yaş altı bireylerin “çalışma izni” meselesi de çoğu zaman onların değil, sistemin çıkarına göre şekilleniyor.

Yaş Sınırı: Koruma mı, Kısıtlama mı?

Kasiyerlikte yaş sınırının savunucuları, bunun gençleri korumak için konduğunu söyler. Ancak gerçek şu: Eğer gençleri gerçekten korumak istiyorsak, yaş değil çalışma koşulları üzerine konuşmamız gerekir.

Neden hâlâ asgari ücretin altında staj ücreti ödeniyor?

Neden genç işçiler sendikal haklara erişemiyor?

Neden mağazalarda vardiya saatleri bu kadar esnek ve güvencesiz?

Bu soruların cevabı verilmeden yaş sınırından söz etmek sadece kozmetik bir çözüm olur.

Kasiyerlikte Deneyim Yaştan Daha Önemli

İronik olan şu ki, kasiyerlikte başarıyı belirleyen şey yaş değil, sorumluluk bilinci, dikkat ve iletişim becerisidir. 17 yaşında biri bu niteliklere sahip olabilirken, 25 yaşında biri olmayabilir. Ancak yasa hâlâ yaş üzerinden karar veriyor. Bu da “yetkinlik” değil “biyolojik yaş” merkezli bir iş anlayışını normalleştiriyor.

Tartışmaya Açık Bir Gerçek: Yaş Değil, Değer Gerekli

Şu soruyu kendinize sorun: “18 yaşına gelmeden kasada duramam ama 18 olduğumda birdenbire mi yeterli oluyorum?”

Bu absürtlük, aslında tüm iş piyasasının çarpıklığını gözler önüne seriyor. Kasiyerlik gibi kritik bir işin değeri hâlâ küçümseniyor ve yaş, bu küçümsemenin bahanesi hâline getiriliyor.

Sonuç: Yaş Sadece Sayıdır, Sorun Çok Daha Derindedir

Kasiyer olmak için yaş sınırı koymak, görünüşte çalışanı koruyan bir önlem gibi görünse de, perde arkasında çok daha sistematik bir gerçeği gizler: emeğin değersizleştirilmesi ve gençlerin ucuz iş gücü olarak görülmesi. Gerçek çözüm, “kaç yaşında kasiyer olunur” sorusuna cevap aramak değil; kasiyerliği daha adil, daha değerli ve daha saygın bir meslek hâline getirmektir.

Peki siz ne düşünüyorsunuz? 17 yaşında biri kasada çalışamaz mı, yoksa biz mi bazı yaş sınırlarını sorgulamaktan korkuyoruz? Tartışma tam da burada başlıyor.